Thực phẩm sạch: Khó cả đôi bên

Một nghịch lý đang diễn ra là trong nhiều cửa hàng thực phẩm sạch đang bí đầu vào thì ở nhiều cơ sở sản xuất thực phẩm sạch lại chật vật trong việc tìm đầu ra.

Thiếu vẫn không nhập

Hiện nay nhu cầu về thực phẩm sạch được nhiều người dân quan tâm. Cùng với đó, việc tìm kiếm thị trường đầu vào của các cửa hàng thực phẩm sạch cũng khá gay gắt.

Cửa hàng kinh doanh thực phẩm sạch Hc Farm được thành lập và đi vào hoạt động từ năm 2015, là địa chỉ tin cậy của nhiều người dân trên địa bàn TP Thanh Hóa. Anh Lê Minh Cương, phụ trách sản xuất tại cửa hàng này cho biết: Để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của bà con và đảm bảo được nguồn gốc cũng như chất lượng sản phẩm thì cửa hàng đã thực hiện theo phương châm “từ bếp ăn đến bàn ăn”. Chính vì vậy cửa hàng hiện có 2ha đất trồng rau tại xã Đông Cương (TP Thanh Hóa), và 2ha diện tích nuôi lợn sạch tại xã Xuân Châu (Thọ Xuân). Ngoài sử dụng sản phẩm tự sản xuất thì cửa hàng không nhập thêm rau và thịt của bất cứ một cơ sở sản xuất nào khác. Các mặt hàng như củ, quả không tự sản xuất được thì công ty chọn những nơi phải thật sự đảm bảo về độ sạch ở trong và ngoài tỉnh thì mới nhập chứ không nhập tràn lan.

Còn theo ông Phạm Hào Hiệp - Giám đốc Công ty Thực phẩm sạch H&H FooDS: Là công ty thực phẩm sạch thành lập và hoạt động vào loại sớm nhất của tỉnh Thanh Hóa, hiện nay chúng tôi đang phân phối sản phẩm cho 20 cửa hàng trên địa bàn, vì vậy nguồn đầu vào là khá quan trọng. Tuy nhiên để đảm bảo được chất lượng nguồn thực phẩm thì ngoài mô hình tự cung tự cấp của mình công ty cũng chỉ chọn những địa chỉ uy tín, tin cậy để nhập nguồn thực phẩm sạch.

Cũng theo ông Phạm Hào Hiệp, thị trường thực phẩm sạch hiện tại khá hỗn độn. Chẳng hạn, theo đúng quy trình các loại sản phẩm thịt heo, thịt gà, bò sau khi giết mổ phải được bảo quản trong môi trường lạnh. Khi mang ra tiêu thụ thịt phải được bao gói, đóng dấu và ghi nhãn mác, mã vạch xuất xứ hàng hóa mới đảm bảo an toàn VSTP. Nhưng hiện nay hầu như việc chứng nhận của các cơ sở sản xuất trên địa bàn Thanh Hóa mới chỉ dừng ở khâu chăn nuôi. Hơn nữa các cơ sở sản xuất thực phẩm sạch trên địa bàn tỉnh chủ yếu manh mún, nhỏ lẻ nên rất khó đáp ứng nhu cầu của công ty. Thêm vào đó, sản phẩm thực phẩm sạch hiện bán ra thị trường có giá cao gấp đôi giá thực phẩm thông thường nên chúng tôi phải lựa chọn khá nghiêm ngặt. Chính vì vậy hiện trên địa bàn tỉnh hiện chỉ có Nhà máy Đường Lam Sơn, Công ty Thiên Trường 36 và HTX rau Thiệu Tân là đủ điều kiện để cung cấp nguồn hàng cho công ty.

Để đưa nguồn thực phẩm sạch vào các cửa hàng, siêu thị kinh doanh thực phẩm sạch vẫn nan giải với nhiều địa phương.

Cơ sở sản xuất khó tạo dựng niềm tin

Theo thống kê sơ bộ từ Sở NN&PTNT Thanh Hóa, đến thời điểm hiện tại, toàn tỉnh có gần 400 ha vùng sản xuất rau an toàn theo tiêu chuẩn VietGap, cùng với đó là nhiều trang trại, gia trại chăn nuôi áp dụng các quy chuẩn sản xuất an toàn. Tuy nhiên, những đơn vị sản xuất nông sản, thực phẩm sạch có được hợp đồng bao tiêu đầu ra bền vững theo chuỗi còn quá khiêm tốn. Còn hầu hết nhiều cơ sở sản xuất, HTX vẫn chưa tìm được đầu ra ổn định cho sản phẩm.

HTX Dịch vụ Nông nghiệp Quảng Thắng với 25.000 m2 diện tích nhà lưới và 3 ha tại đồng Bãi Trường trồng rau an toàn nhưng cũng chật vật đầu ra cho sản phẩm. Mô hình rau an toàn theo tiêu chuẩn VietGap này cho sản lượng lên tới 160 đến 170 tấn/năm rau các loại. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, mới có khoảng 40% sản lượng này có thị trường bền vững nhờ được cung ứng cho các trường học trên địa bàn. Số rau còn lại phải tự “bơi” để tìm đầu ra tại các chợ.

Năm 2013 HTX Dịch vụ nông nghiệp Thiệu Hưng (Thiệu Hóa) đã xây dựng mô hình sản xuất rau an toàn trên diện tích 25,5 ha, trong đó có 7,7 ha trồng theo quy trình VietGAP đã được chứng nhận. Tuy nhiên, theo tìm hiểu của chúng tôi thì đầu ra cho sản phẩm vẫn chưa ổn định.

Trao đổi về vấn đề này, nhiều chuyên gia cho rằng: Hầu hết các cơ sở sản xuất thường manh mún, nhỏ lẻ, chưa đa dạng chủng loại lại thiếu sự kết nối giữa nhà sản xuất, nhà phân phối và bán lẻ dẫn đến không điều tiết được sản phẩm đáp ứng yêu cầu của thị trường. Thêm vào đó, việc minh bạch về chất lượng, nguồn gốc sản phẩm chưa được làm triệt để, thị trường trở nên “loạn ngôn” với từ an toàn và sạch. Thêm vào đó, khâu giới thiệu, quảng bá sản phẩm còn chưa được chú trọng nên dẫn đến việc đầu ra còn gặp khó khăn...

Vấn đề đặt ra đối với cơ sở sản xuất thực phẩm sạch là vấn đề lòng tin đối với cửa hàng kinh doanh thực phẩm sạch. Muốn như vậy thì cần có nhiều hơn sự thay đổi trong sản xuất và quảng bá, tìm kiếm thị trường ổn định.

Yến Vy